Tự tin ban đầu của tôi trong việc xây dựng "chiến lược doanh nghiệp" nhanh chóng nhường chỗ cho sự hoang mang và bế tắc. Từng bước, kế hoạch trở nên phức tạp hơn, trong khi đội ngũ dần kiệt sức. Chỉ sau nhiều năm khởi nghiệp, tôi mới nhận ra sự sai lầm cơ bản và cần phải thay đổi toàn diện.
Khi khuyến mãi trở thành trọng tâm duy nhất, doanh nghiệp đang đánh mất bản chất của một chiến lược marketing chuyên nghiệp. Các hoạt động tiếp thị cần được xây dựng dựa trên sự hiểu biết sâu sắc về nhu cầu khách hàng. Giá trị cốt lõi của thương hiệu quan trọng hơn nhiều so với các chương trình giảm giá.
Tôi vẫn luôn nhớ rõ từng chi tiết của buổi họch hoạch định chiến lược đầu năm cách đây ba năm. Với cương vị CEO, tôi đã vẽ ra một bức tranh toàn cảnh về định hướng phát triển của doanh nghiệp. Từng mục tiêu đều được tôi xây dựng một cách tỉ mỉ.Chúng tôi quyết định mở rộng mạng lưới kinh doanh bằng việc khai trương thêm 2 địa điểm mới. Chiến lược này nhằm phục vụ tốt hơn khách hàng và tạo điều kiện tiếp cận rộng rãi hơn. Sự mở rộng này sẽ giúp chúng tôi tăng cường năng lực và phạm vi hoạt động.Sự kết hợp giữa đổi mới sáng tạo và chiến lược kinh doanh linh hoạt đã giúp doanh nghiệp đạt được mức tăng trưởng ấn tượng. Đội ngũ đã không ngừng cải tiến sản phẩm và dịch vụ để đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường. Những nỗ lực này đã mang lại kết quả là doanh số tăng 40%.Chuyển đổi số trong hoạt động kinh doanh đang được đẩy mạnh một cách toàn diện. Chúng tôi tập trung phát triển các kênh online với những giải pháp sáng tạo và hiệu quả. Mục tiêu là mở rộng phạm vi tiếp cận và nâng cao trải nghiệm người dùng.Theo chu kỳ ba tháng, đội ngũ phát triển sản phẩm của chúng tôi luôn nỗ lực tạo ra những sản phẩm mới để đáp ứng nhu cầu thị trường. Chúng tôi cam kết mang đến những trải nghiệm độc đáo và tiện ích cho khách hàng. Sự sáng tạo và đổi mới liên tục là động lực chính của chúng tôi.Hình ảnh CEO tưởng chừng rất ấn tượng, nhưng bên dưới lại là một loạt vấn đề nan giải. Chiến lược mở rộng chi nhánh không mang lại hiệu quả mong muốn. Nguồn lực bị tiêu tốn không hiệu quả, doanh thu không tăng. Sản phẩm mới ra mắt gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận khách hàng. Tinh thần đội ngũ bị giảm sút vì không thấy được triển vọng.Sự khác biệt giữa kế hoạch hành động và chiến lược phát triển đã trở nên rõ ràng với tôi. Ban đầu, tôi chỉ tập trung vào một loạt nhiệm vụ cụ thể mà không có sự kết nối và định hướng chiến lược. Giờ đây, tôi hiểu rằng cần phải xây dựng một hệ thống tư duy chiến lược để hướng dẫn việc ra quyết định.
Ảo tưởng về sự hiểu biết tuyệt đối của người quản lý
Câu đầu tiên nhấn mạnh về sự nguy hiểm của việc tự cho mình là người hiểu nhất về doanh nghiệp. Những nhà lãnh đạo thường rơi vào cái bẫy ngọt ngào của sự tự mãn, tin rằng mình nắm rõ mọi thông tin và chiến lược. Thực tế, sự tự tin thái quá này có thể dẫn đến những quyết định sai lầm và cản trở sự phát triển của tổ chức. Việc không lắng nghe ý kiến của nhân viên và coi thường những góc nhìn khác có thể là nguyên nhân dẫn đến thất bại của doanh nghiệp."Với vai trò người sáng lập, tôi luôn tự tin về sự am hiểu sâu sắc của mình về khách hàng, thị trường và đội ngũ. Kinh nghiệm của tôi đủ để đưa ra quyết định chiến lược. Khi ai đó gợi ý mời chuyên gia từ bên ngoài, tôi nhanh chóng từ chối. Quyết định sai lầm của tôi đã khiến tôi mất một khoảng thời gian dài và nguồn tài chính đáng kể. Trong suốt hai năm qua, tôi đã phải chật vật với những lựa chọn không sáng suốt. Số tiền lên đến gần 2 tỷ đồng đã bị tiêu phí vào những dự án không mang lại hiệu quả. Mỗi quyết định sai lầm như một bài học đắt giá mà tôi phải trả giá. Đây thực sự là một trải nghiệm cay đắng nhưng quan trọng trong hành trình phát triển bản thân.Chiến lược mở rộng sai lầm: Tôi đã không nhận định chính xác năng lực phục vụ của doanh nghiệp khi quyết định mở rộng sang phân khúc khách hàng giá rẻ. Hệ thống vận hành được xây dựng chuyên biệt cho khách hàng trung và cao cấp, nhưng lại cố gắng tiếp cận một nhóm khách hoàn toàn khác. Điều này gây ra sự không thống nhất và giảm hiệu quả hoạt động.Nhìn lại quá khứ, tôi thừa nhận rằng mình đã điều hành doanh nghiệp một cách thiếu chiến lược. Việc lèo lái con thuyền kinh doanh hoàn toàn dựa vào cảm tính và sự biến động của thị trường, không hề có một kế hoạch được tính toán kỹ lưỡng. Điều này đã làm hạn chế tiềm năng phát triển của doanh nghiệp.
Chiến lược không phải là kho chứa, mà là bản đồ định hướng. Việc lựa chọn có chủ đích sẽ giúp tập trung nguồn lực vào những mục tiêu then chốt. Không phải thu thập nhiều, mà là chọn đúng và hiệu quả.
Ban đầu, tôi tin rằng một doanh nghiệp mạnh mẽ là đơn vị có khả năng mở rộng sang nhiều lĩnh vực khác nhau. Tôi nghĩ rằng việc phục vụ đa dạng khách hàng và chiếm lĩnh nhiều phân khúc thị trường là dấu hiệu của sự thành công. Tuy nhiên, kinh nghiệm đã cho tôi thấy rằng sự lan man, ôm đồm không phải là con đường đúng đắn.Chiến lược kinh doanh là một nghệ thuật tinh tế của việc ra quyết định sáng suốt. Nó đòi hỏi nhà quản lý phải có tầm nhìn chiến lược và khả năng phân tích sâu sắc. Việc lựa chọn đúng khách hàng, kênh bán, sản phẩm và thời điểm là yếu tố then chốt quyết định thành công. Không kém bài viết hay phần quan trọng là năng lực loại bỏ những yếu tố không còn phù hợp với mục tiêu phát triển của doanh nghiệp.
Khi mời một chuyên gia tư vấn chiến lược về dự án, điều đầu tiên họ thực hiện không phải là soạn thảo kế hoạch chi tiết mà là tiến hành phỏng vấn sâu. Các chuyên gia này luôn bắt đầu bằng việc đặt những câu hỏi thấu đáo và chính xác. Mục tiêu của họ là hiểu rõ bối cảnh và nguyên tắc hoạt động của doanh nghiệp.Các doanh nghiệp cần xác định chính xác profile của khách hàng chủ chốt tạo nên 80% doanh thu. Đó là những khách hàng có giá trị mua sắm cao, thường xuyên và có xu hướng giới thiệu thêm khách hàng mới. Chiến lược marketing và chăm sóc khách hàng cần được điều chỉnh phù hợp.Đánh giá chi tiết mức độ sinh lời hay thua lỗ của các mảng hoạt độngChiến lược sản phẩm: Xác định ranh giới giữa sản phẩm then chốt và sản phẩm phụ trợ. Mỗi sản phẩm đều có vai trò riêng trong hệ sinh thái kinh doanh. Việc định vị đúng sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hiệu quả.Trong 5 năm tới, tôi muốn phát triển toàn diện cả về chuyên môn và kỹ năng mềm. Tôi sẽ chủ động tìm kiếm các cơ hội học tập và phát triển. Mục tiêu của tôi là trở thành một chuyên gia có ảnh hưởng và giá trị trong lĩnh vực của mình.Sự thẳng thắn của những câu hỏi đã buộc tôi phải khám phá những lỗ hổng sâu kín trong nhân cách. Tôi dần học được cách chấp nhận và đối mặt với những điểm yếu của bản thân. Sự trưởng thành đến từ việc dám nhìn thẳng vào sự thật.
Một chiến lược được hoạch định kỹ lưỡng không đảm bảo thành công tuyệt đối. Mỗi quyết định chiến lược đều chứa đựng những yếu tố rủi ro và không chắc chắn. Tuy nhiên, việc không có bất kỳ định hướng nào sẽ dẫn đến sự thất bại không thể tránh khỏi.
Chia sẻ kinh nghiệm cá nhân, tôi không nhằm mục đích thuyết phục doanh nghiệp phải thuê chuyên gia bất kỳ. Đây là góc nhìn thực tế từ một người từng tin rằng mình có thể giải quyết mọi việc một mình. Qua thử thách, tôi đã học được bài học đắt giá về giới hạn năng lực cá nhân.Xây dựng chiến lược kinh doanh là một cuộc hành trình tự khắc phục. Người lãnh đạo phải có can đảm dừng lại để suy ngẫm và đánh giá lại toàn bộ hệ thống. Đó là một quá trình đòi hỏi sự trung thực và quyết tâm cao độ.
Chiến lược chính là chìa khóa để bạn chuyển từ vị thế người theo đuổi sang vị thế người dẫn dắt. Bạn không chỉ đơn thuần phản ứng với thị trường mà còn chủ động định hình và tạo ra những thay đổi. Đó là bước đi khác biệt của những nhà lãnh đạo tầm nhìn.Sai lầm là một phần không thể tránh khỏi trong cuộc sống và sự nghiệp. Tôi không hối tiếc vì đã từng sai, nhưng tôi nuối tiếc vì đã không nhanh chóng nhận ra và sửa chữa chúng. Dành cho những người điều hành doanh nghiệp đang cảm thấy mệt mỏi với việc cứ chạy mãi mà không thấy kết quả, có lẽ giải pháp không phải là tăng tốc độ mà là xây dựng một chiến lược đúng đắn.